کلیسا سورپ هیرشداگابد استانبول
کلیسا سورپ هیرشداگابد استانبول
کلیسا سورپ هیرشداگابد استانبول (Surp Hıreşdagabed Ermeni Kilisesi) واقع در بالات، یکی از مناطق تاریخی استانبول، از جمله قدیمی‌ترین و چشمگیرترین بناهای مذهبی این منطقه است. نام این کلیسای ارمنی در زبان ارمنی به معنای «فرشته مقدس» است. عبادتگاهی که می دانیم در طول تاریخ بارها دستخوش آتش سوزی و ویرانی شده، اما پس از هر ویرانی بازسازی شده است. در راستای سیاست موازنه که توسط سلطان محمت فاتح پس از فتح استانبول اجرا شد، برخی از کلیساهای یونانی در این شهر به مساجد تبدیل شدند و برخی نیز به جامعه ارمنی اختصاص داده شدند. کلیسای سورپ هیرشداگابد از جمله مکان‌های عبادتی است که به جامعه ارمنی واگذار شده است.
کلیسای سورپ هیرشداگابد، که به خاطر مراسم شفابخشی که در شب‌های ۱۲ سپتامبر برگزار می‌کند، شناخته شده است، هم از نظر معماری بیرونی و هم از نظر معماری داخلی، فضایی بسیار چشمگیر دارد. بر روی دروازه ورودی آهنی کلیسا، نقشی وجود دارد که عروج حضرت عیسی به آسمان را نشان می‌دهد. وقتی وارد می‌شوید، متوجه جزئیات ظریف و منحصر به فرد معماری کلیساهای ارمنی خواهید شد. در طول کارهای مرمت در سال ۲۰۰۶، یادگارهایی از سنت آرتمیوس انطاکیه در اینجا پیدا شد. از آن روز، آنها در چشمه مقدس واقع در بخش هشتی کلیسا به نمایش گذاشته شده‌اند. کلیسای ارمنی سورپ هیرشداگابد، درست روبروی ساختمان مدرسه ارمنی بالات خورنیان که اکنون متروکه است، یکی از شناخته‌شده‌ترین نمونه‌های ساختار چندفرهنگی و چندمذهبی استانبول است.
تاریخ کلیسا سورپ هیرشداگابد
منطقه‌ای که این کلیسا در آن واقع شده است، محل یک کلیسای باستانی یونانی به نام آیا استراتی بوده که قدمت آن به قرن نهم میلادی برمی‌گردد. وقتی این کلیسا در آغاز قرن هفدهم متروکه و رها شد، جامعه ارمنی برای استفاده از آن درخواست داد. در سال ۱۶۲۷، به فرمان مراد چهارم، کلیسا به ارمنی‌ها واگذار شد. این بنا در سال ۱۶۲۸ توسط موسی کالفا و هاچر کالفا تحت نظارت بولبولجی آسدوادزادور کالفا از دیوریق تعمیر شد و توسط پاتریارک اول زکریا تقدیس و برای عبادت افتتاح شد.
این کلیسا در سال ۱۶۹۲ در اثر آتش‌سوزی به شدت آسیب دید، اما متعاقباً بازسازی شد. این بنا در آتش‌سوزی بزرگ بالات در سال ۱۷۲۹ کاملاً سوخت. در سال ۱۷۳۰ توسط معماران ارمنی، آرابوغلو حاجی ملیدون کالفا و اگینلی حاجی سگپوس امیرا ایرواننتز به عنوان دستیار، با چوب بازسازی شد و برای پاتریارک نهم ساخته شد. در زمان سلطنت هوهانس گولود برای عبادت افتتاح شد. این کلیسا در سال ۱۸۳۱ توسط محمد دوم به دلیل فرسودگی در طول زمان تخریب شد. با فرمان محمود، ساخت این بنا برای پنجمین بار با سنگ آغاز شد و در سال ۱۸۳۵ توسط پاتریارک سوم به پایان رسید. این مکان توسط سدپانوس تقدیس و برای عبادت افتتاح شد.
این کلیسا در آخرین مرمت ها، در سال‌های ۲۰۰۵ و ۲۰۱۲ مورد بازسازی گسترده‌ای قرار گرفته است.
معماری کلیسا سورپ هیرشداگابد
مجموعه این کلیسا شامل دو عبادتگاه، یک اتاق برای راهبان، یک چشمه مقدس، یک تعمیدگاه، یک انبار و یک ساختمان مدرسه مخروبه است. سازه اصلی کلیسا دارای نقشه سه ایوانی، دیوارهای سنگی تراشیده و سقف شیروانی است.
یک محراب بزرگ برای پیشخوان کلیسا و دو محراب کوچک جانبی در شرق کلیسا وجود دارد که در محور شرقی-غربی قرار دارد. در غرب، یک ایوان سرپوشیده عریض با سه بخش وجود دارد. بر روی محراب‌های ضلع جنوبی و شمالی ایوان، صحنه‌هایی از نبرد فرشته مقرب، میکائیل، با فرشتگان سقوط کرده، به تصویر کشیده شده است. بالای ایوان، طبقه‌ی گالری قرار دارد که به گروه کر اختصاص داده شده است.
در اتاق اصلی کلیسا، شبستان‌های جانبی توسط چهار ستون در یک ردیف از شبستان مرکزی جدا شده‌اند. شبستان‌ها با طاق‌های قوسی پوشیده شده‌اند. در محراب میانی، محراب اصلی با نقاشی مریم مقدس و عیسی مسیح قرار دارد. در محراب جنوبی، محراب میناس مقدس و در محراب شمالی، محراب چارخاپان سورپ آسدوادزامیر (بانوی ما که شر را دور می‌کند) قرار دارد. محراب اصلی توسط پنجره‌ای که در بالای محراب قرار دارد، روشن می‌شود. بر روی طاق محراب بما به زبان ارمنی نوشته شده است: «عدالت (عادل) تا ابد زنده خواهد ماند.» نوشته شده است.
در شمال شرقی ساختمان، کلیسای کوچک و تعمیدگاه سورپ بوغوس و بدروس (سنت پاول و پیتر) و در جنوب شرقی آن، کلیسای کوچک سورپ گریگور روشنگر (سنت گرگوری روشنگر) قرار دارند.
در راهروی غرب تعمیدگاه، راه‌پله‌ای وجود دارد که به چشمه مقدس، محراب خینتراگادار سورپ آسدوادزادزین (بانوی ما که آرزوها را برآورده می‌کند)، تابوت اسقف اعظم تاتئوس از تراکیه و یک درب آهنی دو بال تاریخی که به سالن اصلی کلیسا باز می‌شود، منتهی می‌شود.
اطلاعات بازدید از کلیسا سورپ هیرشداگابد
ساعات بازدید: 9:00-16:30 (هر روز هفته)
هزینه: رایگان (در زمان تهیه این پست)
آدرس: Ayvansaray, Kamış Sk. No:2, 34087 Fatih/İstanbul
اگر نیاز به اطلاعات درباره امکانات محله های استانبول یا خرید پروژه‌های مسکونی و نرمال آپارتمان های استانبول دارید، خوشحال می‌شویم کمک کنیم! پس همین الان با مشاوران شرکت معتبر مارمارا استار تماس بگیرید. ۰۰۹۰۵۵۱۸۸۶۵۰۳۳
