ذخایر اورانیوم تاجیکستان
ذخایر اورانیوم تاجیکستان
ذخایر اورانیوم تاجیکستان – با وجود داشتن منابع قابل توجه اورانیوم، برنامه‌ای برای ساخت نیروگاه هسته‌ای در چشم‌اندازهای توسعه‌ای تاجیکستان دیده نمی‌شود. اما قزاقستان دیگر کشور آسیای میانه و متحد او در سازمان پیمان امنیت جمعی (CSTO) به‌شدت به دنبال منابع اورانیومی معادن تاجیکستان است.
باتوجه به نیاز جهانی اورانیوم که درپی رقابت برسر تصاحب و تولید انرژی پاک هسته ای ایجاد شده است، قزاقستان نیز مشتاق به ارزیابی وضعیت کنونی ذخایر اورانیوم تاجیکستان بوده و در صورت امکان، در نظر دارد گستره منابع خود را توسعه دهد. اورانیوم یکی از منابع طبیعی اصلی تاجیکستان می‌باشد و حتی گفته می‌شود اولین بمب اتمی ساخته‌شده توسط اتحاد جماهیر شوروی حاوی مواد خام از تاجیکستان بوده است؛ اما پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، استخراج اورانیوم در این کشور کوهستانی محدود شد.
قزاقستان بزرگترین تولید کننده اورانیوم طبیعی در جهان است. این کشور غنی از انرژی، در سال ۲۰۲۲ بیشترین سهم اورانیوم استخراج شده از معادن خود (۴۳ درصد از عرضه جهانی) را تولید کرد و پس از آن نیز کانادا با ۱۵ و نامیبیا با ۱۱ درصد در جایگاه‌های بعدی قرار گرفتند. باوجود این، دولت قزاقستان ممکن است در راستای اهداف بلندپروازانه هسته‌ای خود، در نهایت شروع به خرید این عنصر باارزش از تاجیکستان کند.
ذخایر اورانیوم جهان
بر اساس برآوردهای مختلف، ۱۴ درصد از ذخایر اورانیوم جهان در خاک این کشور محصور. در خشکی با جمعیتی حدود ۱۰ میلیون نفر قرار دارد؛ لیکن در مقایسه با سایر کشورها، عملیات استخراج قابل‌توجهی ندارد. و به این معناست که ذخایر اورانیوم تاجیکستان همچنان دست نخورده باقی مانده است. جدیداً علاقه‌مندی شرکت‌های روسی به اکتشاف و استخراج اورانیوم در تاجیکستان به رقیب جدی قزاقستان تبدیل شده‌اند و حتی ممکن است درآینده سایر شرکت‌های خارجی نیز به این رقابت بپیوندند.
در سال ۲۰۲۴، پس از سفر رئیس‌جمهور قزاقستان، قاسم جومارت توکایئو، به دوشنبه پایتخت تاجیکستان ، تفاهم‌نامه همکاری در زمینه استخراج و فرآوری اورانیوم و فلزات باارزش مابین شرکت فلزات کمیاب تاجیکستان (TajRedMet) و شرکت ملی انرژی اتمی قزاقستان، کازاتوم‌پروم (Kazatomprom)، امضا شد. امضای این تفاهم‌نامه کارشناسان را برآن داشت که قزاقستان به دنبال ساخت نیروگاه هسته‌ای هست و به‌جد در‌حال بررسی و زمینه‌سازی این هدف می‌باشد.
از آنجا که قزاقستان برخلاف تاجیکستان قصد دارد قابلیت‌های هسته‌ای خود را ارتقا دهد. به همین منظور احتمال می‌رود ساخت یک نیروگاه هسته‌ای توسط این کشور به‌زودی کلید زده شود. درنتیجه قزاقستان باید تأمین اورانیوم مورد نیاز این نیروگاه را نیز در دستور کار قرار دهد. به عبارت دیگر، اگر آستانه به صادرات تمام اورانیوم تولیدی خود به منوال گذشته ادامه دهد. ممکن است برای عملی کردن ساخت نیروگاه هسته‌ای، بر واردات اورانیوم از تاجیکستان حساب ویژه‌ای باز کند.
دراین راستا، کازاتوم پروم به عنوان بزرگترین تولیدکننده اورانیوم در جهان، احتمالاً. به دنبال ایفای نقشی فعال در تولید سوخت اورانیوم برای نیروگاه هسته‌ای پیشنهادی دولت قزاقستان باشد. در نتیجه می‌توان گفت، مشتری قطعی اورانیوم تاجیکستان تا بدین روز قزاقستان خواهد بود.
منبع: سایت تایمز آسیای مرکزی
