رود یشیل‌ ایرماک ترکیه

رود یشیل‌ ایرماک ترکیه

رود یشیل‌ ایرماک ترکیه (Yeşilırmak) با نام قبلی زنبق (İris) رودخانه مهم در دوره هیتی ها (Hititçe)، می باشد. این رود از کوهپایه‌های کوسداع (Kösedağ) در محدوده منطقه سوشهری (Suşehri) در شمال شرقی سیواس (Sivas) سرچشمه می‌گیرد. در منطقه چارشامبا (Çarşamba) سامسون (Samsun) به دریای سیاه (Karadeniz) می‌ریزد.

یشیلیرماک به طول 519 کیلومتر هنگام عبور از استان های توکات (Tokat)، آماسیا و سامسون با رودهای مختلف ادغام می شود. این رود با جمع آوری آب های حوضه های دیگر مسیر رودخانهبا  جمع آوری آب 36144 کیلومتر مربع، 5 درصد از مساحت ترکیه را شامل می شود.

در بعضی مواقع Yeşilırmak، شاخه اصلی، رودخانه Tokat نیز نامیده می شود. بر روی این رودخانه سد آلموس و نیروگاه برق آبی به وسعت 32 کیلومتر مربع قرار دارد. کلکیت (Kelkit) بزرگترین شاخه این رودخانه می باشد. طول آن 320 کیلومتر و حوضه بارندگی آن 10000 کیلومتر مربع است. شاخه دیگر آن، چکرک (Çekerek)، دارای وسعتی به مساحت 12000 کیلومتر مربع و طول 256 کیلومتر است. Yeşilırmak از محل تلاقی رودخانه توکات و جریان چکرک شروع می شود. رودخانه از میان دره تنگه ای گاه باریک و گاه عریض اما طویل می گذرد.

استان هایی که به طور کامل یا جزئی در حوضه یشیلیرماک واقع شده اند عبارتند از: سامسون (Samsun)، توکات (Tokat)، آماسیا (Amasya)، چوروم (Çorum)، یوزگات (Yozgat)، سیواس (Sivas)، گوموشانه (Gümüşhane)، گیرسون (Giresun)، اردو (Ordu)، ارزنجان (Erzincan) و بایبورت (Bayburt).

همانطور که گفتیم بر روی این رودخانه سد آلموس و نیروگاه برق آبی به وسعت 32 کیلومتر مربع قرار دارد. اما سدهای دیگری نیز بر روی یشیل‌ ایرماک Yeşilırmak قرار گرفته اند که عبارتند از: سدهای آلموس، آتاکوی، حسن اوغورلو و سوات اوغورلو، کیلیچکایا و سوریابی.

رود یا رودخانه!؟

رود، آبی است روان که از به هم پیوستن آب چند چشمه در دره‌های کوهستانی به وجود آمده و جریان می‌یابد تا به دشت‌ ها، دریاچه‌ ها یا دریا ها و اقیانوس‌ ها بریزد.

رودخانه، به بستر و مسیر حرکت «رود» گفته می‌شود که معمولاً عبارت «رودخانه» با «رود» اشتباه می‌شود و به جای آن استفاده می‌شود. رودخانه‌ ها معمولاً در نخستین مرحله در پای کوه‌ ها، تشکیل مخروط افکنه‌ ها را داده و پس از طی مسیری با انباشت مواد آبرفتی خود به توسعهٔ دشت‌ ها کمک می‌کنند.

منبع: سایت شهرداری سوشهری Suşehri – سایت شهرداری Sivas – سایت شهرداری Samsun